Abstract

Erken çocukluk dönemi olarak adlandırılan 0-6 yaş dönemi, gelişim ve öğrenmenin en hızlı olduğu yıllardır. Bu nedenle 21. yüzyıl becerileri ile STEM alanlarına yönelik temel becerilerin kazandırılmasına erken çocukluk döneminde başlanmalıdır. Bu bölümde 'Erken Çocukluk Dönemi ve STEM' başlığı altında erken çocukluk dönemi ve önemi, okul öncesi eğitiminin tanımı, önemi ve amacına değinilmiştir. Gelişim ve öğrenme açısından erken çocukluk dönemi, bu dönemde çocuklara kazandırılabilecek 21. yüzyıl becerileri ile STEM alanlarına yönelik becerilere ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Okul öncesi eğitimde STEM yaklaşımının gerekliliği ve uygulanabilirliği, STEM programlarının okul öncesi eğitimine entegrasyonu, dünyada ve Türkiye'de okul öncesi eğitimde STEM Uygulamaları, MEB 2013 Okul öncesi Eğitim Programı ve programda yer alan kazanım ve göstergelerde 21. yüzyıl becerileri ile STEM kavramları açıklanmıştır. Okul Öncesi STEM eğitiminde öğretmenlerin yetiştirilmesi sürecinden bahsedilerek, çocuklara STEM alanlarına yönelik beceri ve kavramların kazandırılmasında öğretmenlere yönelik yararlı ipuçları sunulmuştur. 1.1.Erken Çocukluk Dönemi ve Önemi Erken çocukluk dönemi, doğumdan başlayarak zorunlu eğitim yaşına kadar olan yılları (0-6 yaş) kapsayan dönemdir. Erken çocukluk dönemi, okul öncesi dönem olarak da adlandırılır. Bu dönem, çocuğun gelişiminin en hızlı olduğu evredir. Okul öncesi dönem, gelişimsel açıdan değerlendirildiğinde 2 ana evrede ele alınmaktadır. İlk evre, 0-2 yaşı kapsayan yenidoğan ve oyun çocukluğu (toddlerhood) dönemidir. Bu dönemde algılama ile zihinsel ve motor becerilerde gelişmeyi sağlayan vücut ve beyinde önemli değişiklikler meydana gelir. Ayrıca, bu dönemde konuşma başlar, çocuk bağımlı ama yeteneklidir. Bebeklik ilk 1 yılı, oyun çocukluğu ise ikinci yılı kapsamaktadır. Çocuklar bu süreçte ilk bağımsız adımlarını atmaya başlar. İkinci evre, erken çocukluk dönemi denilen 3-6 yaşı kapsamaktadır. Bu evrede hızlı bir süreç gösteren gelişim alanları öz bakım becerileri, motor, sosyal, duygusal, dil ve bilişsel gelişimdir. Erken çocukluk döneminde çocuğun motor becerileri daha çok gelişir ve çocuklar kendi kendilerini daha iyi kontrol ederek, kendilerine yetebilecek duruma gelirler. Ayrıca bu dönemde çocuklar, gelişim alanlarının tümünü destekleyen hayali oyunlar oynar. Düşünce yapısı, kavram edinimi ve dili çok hızlı bir şekilde gelişir. Ahlak duygusu oluşmaya başlar ve çocuklar akranları ile arkadaşlıklar kurarlar (Ceylan, 2009, s.1). Okul öncesi dönemde erken yaşam deneyimleri çocuğun okula, öğrenmeye ve kendi becerilerine dair geliştireceği tutumları da belirler ve bu da çocuğun okul başarısını etkiler.