2.2 Phương phức thanh toán Hợp đồng tương lai

Nguyên tắc thanh toán đối với một hợp đồng tương lai sẽ được quy định cụ thể tại mẫu hợp đồng. Cụ thể một hợp đồng tương lai có thể được thực hiện dưới 1 trong 2 hình thức sau đây:
2.2.1.    Thanh toán bằng hình thức chuyển giao vật chất. Phương thức thanh toán này áp dụng cho các hợp đồng tương lai có tài sản cơ sở có thể chuyển giao (hàng hóa, trái phiếu, cổ phiếu…). Vào thời điểm đáo hạn, bên mua của hợp đồng tương lai sẽ thực hiện chuyển tiền và bên bán hợp đồng tương lai sẽ thực hiện chuyển giao tài sản cơ sở theo yêu cầu của Trung tâm thanh toán Bù trừ, thông qua hệ thống thanh toán của Trung tâm.
2.2.2.    Thanh toán bằng tiền mặt. Phương thức thanh toán này áp dụng cho các hợp đồng tương lai có tài sản cơ sở không thể chuyển giao (lãi suất, chỉ số chứng khoán, thời tiết…). Giá trị tiền thanh toán sẽ được tính trên lãi/ lỗ hàng ngày trên khoản ký quỹ của nhà đầu tư khi giá tài sản cơ sở có sự biến động trên thị trường.
Như vậy, tại thị trường phái sinh Việt Nam, với các sản phẩm phái sinh hiện tại bao gồm hợp đồng tương lai trên chỉ số chứng khoán và trái phiếu chính phủ thì cơ chế thanh toán trên hợp đồng chỉ số chứng khoán sẽ là phương thức thanh toán bằng tiền mặt và đối với trái phiếu chính phủ sẽ là hình thức chuyển giao vật chất.
2.3. Mô hình hoạt động của thị trường giao dịch hợp đồng tương lai ở Việt Nam