Wstęp AJ
Kontekst społeczno-ekonomiczny: megatrendy MSL
Praca w gospodarce cyfrowej/ gospodarce przyszłości MSL
Kompetencje/ umiejętności przyszłości AJ 5000
Pracodawcy są dziś zgodni co do tego, że uczniowie i studenci kończący szkoły nie są przygotowani do funkcjonowania na rynku pracy, gdyż wiedza, jaką dysponują oraz umiejętności, w jakie są wyposażeni, nie odpowiadają istniejącemu na rynku zapotrzebowaniu (Reimers and Kanter 2014, OECD 2017) . Skutkiem tego niedopasowania jest, z jednej strony, rosnące bezrobocie, a z drugiej - niemożność znalezienia odpowiednio wykwalifikowanych pracowników (Leceta, Renda et al. 2017) . Sytuacja ta będzie się pogłębiać w związku z intensywnie ewoluującym otoczeniem i zmieniającym się zapotrzebowaniem na różne umiejętności. Według szacunków aż 65% dzieci rozpoczynających obecnie naukę będzie po ukończeniu szkoły pracować w zawodach, które jeszcze nie istnieją (WEF). Poza tym, jak już stwierdzono wyżej, sama praca będzie miała inny, niż obecnie, charakter. Dlatego właśnie trudno jest obecnie przewidzieć w jakim kierunku będzie się rozwijał rynek pracy i jakie w związku z tym kwalifikacje będą mogły zapewnić na tym rynku sukces. Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że poglądy na temat niezbędnych w przyszłości na rynku pracy kompetencji są różne w sektorze edukacji i wśród pracodawców (Heckman 2008, Cunningham and Villasenor 2016). Odrębną kwestią jest również zdanie osób prowadzących własną działalność na temat tego, jakie kompetencje mogą się im okazać niezbędne w przyszłości w celu sprawnego funkcjonowania na rynku.
Rozważania na temat kompetencji przyszłości warto zacząć od klasycznego, ale wciąż aktualnego podziału na kompetencje kognitywne i niekognitywne, zaproponowanego przez Heckmana (Heckman 2008). Z kolei Cunningham i Villasenor drugą z wymienionych kategorii określiły mianem kompetencji społeczno-emocjonalnych ( Cunningham and Villasenor 2016). Obie typologie są jednak zbliżone, autorzy zaliczają bowiem do pierwszej grupy takie kompetencje, jak wiedza i jej stosowanie, rozumienie, krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów czy uczenie się adaptacyjne, zaś do drugiej - pracę w grupie, kontrolowanie emocji, zaangażowanie, rzetelność, uczciwość, punktualność, niezależność czy kreatywność.
Do powyższej taksonomii nawiązuje raport Światowego Forum Gospodarczego (WEF 2016), w którym odnaleźć można listę głównych umiejętności zawodowych sporządzoną w oparciu o platformę O*NET i jej Content Model*.